- Details
100 jaar geleden ontplofte een mijn op de dijk
Op maandag 16 november 1914, de Grote Oorlog was drie maanden aan de gang, spoelde op de dijk een zeemijn aan bij het wrak van de City of Benares. Van welke van de aan de oorlog deelnemende naties het oorlogstuig afkomstig was, is nooit achterhaald.
Een demontageploeg van de Koninklijke Marine was voortdurend in de weer om aangespoelde mijnen onschadelijk te maken en ook deze dag moest men in Westkapelle aan de slag. ’s Morgens waren al twee mijnen gedemonteerd op het zuiderstrand, ’s middags was de mijn op de glooiing aan de beurt.
Een zeemijn aangespoeld op het strand van Westkapelle; 1914
Om kwart over twee in de middag schrikte een daverende knal het hele dorp op. In verschillende huizen sprongen de ruiten door de luchtdruk. Het was al snel duidelijk: de mijn was bij het demonteren ontploft en had daarmee een grote catastrofe veroorzaakt. Aanvankelijk dacht men dat er zeven dodelijke slachtoffers waren, later bleken dat er zelfs negen te zijn. De lichamen waren letterlijk aan stukken gescheurd. Naast de mannen van de demontageploeg kwamen twee inwoners van Westkapelle om het leven: de 42-jarige dijkwerker Leunis Roelse en de 33-jarige adjunct-dijkopzichter Martinus Cornelis van Elsäcker. Ook de in Westkapelle ingekwartierde kapitein der infanterie Willem Cornelis Okhuijzen, 35 jaar oud, en de milicien-ordonnans Johannes Lambertus Smits, 24 jaar, moesten hun al dan niet toevallige aanwezigheid met de dood bekopen.
De omgekomen marinemensen van de demontageploeg waren:
Christoffer Jacobus Johannes Bruinsma, 28 jaar, luitenant ter zee 2e klasse, commandant van de mijnenvisser Zeemeeuw
N. de Munk, 25 jaar, luitenant ter zee, a/b HMS De Ruijter
Berardus Nijssen, 40 jaar, majoor-torpedomaker, a/b HMS De Ruijter
L. van der Knaap, korporaal-torpedomaker
Jan François, 35 jaar, matroos 1e klas
Zeven van de slachtoffers werden op donderdag 19 november 1914 in Westkapelle met militaire eer begraven. Smits en Nijssen waren naar hun woonplaats overgebracht.
Bij de begrafenis waren diverse militaire autoriteiten aanwezig, en ook de commissaris van de koningin Quarles van Ufford, burgemeester J.D. Viruly en dominee W. Reus. De ramp werd aangehaald in het parlement en koningin Wilhelmina betuigde haar deelneming.
Het graf van de slachtoffers direct na de begrafenis
Op zondag 16 november 2014 worden vanuit het Polderhuis de ramp en de slachtoffers herdacht. Het programma is als volgt:
12 uur verzamelen bij het Polderhuis
13 uur vertrek te voet naar de begraafplaats achter de vuurtoren
13.20 uur toespraken en herdenking
13.50 uur Last post en 1 minuut stilt
13.55 Kranslegging
14.10 terugkeer naar Polderhuis
14.40-15 uur Vertonen presentatie in het Polderhuis
Gepl. 15 november 2014
- Details
Programma herdenking militaire en burgerslachtoffers 2e Wereldoorlog te Westkapelle
1 november 2014
Ceremoniemeester: Drs. Bc. Léon A. DeWitte O.B.E.
10.00 uur vertrek Bevrijdingstoer vanaf het Polderhuis
10.30 uur Herdenkingsplaats Erika (het gehele programma wordt in het Engels gesproken)
Start van de ceremonie
Woord van Welkom door Burgemeester drs. R.J. van der Zwaag
Akte van herinnering door een Veteraan:
We gedenken alle kameraden die stierven in dienst van hun land voor rechtvaardigheid en vrede en wiens herinnering
wij zullen koesteren. Hun nalatenschap aan ons is de vrijheid die zij hebben veroverd met hun moed, kameraadschap
en toewijding voor hun opdracht. De zielen van de rechtschapen mensen zijn in de hand van God.
Vermaning door een veteraan
“Wij gedenken voor God en vragen Hem om veiligheid te geven aan hen die voor hun land en voor de bevrijding
van Europa stierven om vrede te brengen voor het hele continent. Zij zijn niet oud geworden zoals wij dat
zijn geworden. Leeftijd zal hen niet uitputten, niet de veroordeelde jaren.
Wanneer de zon ondergaat en weer opkomt, wij zullen hun gedenken.”
Allen: “Wij zullen hun gedenken”.
Signaal door Buglers Royal Marines
- Last Post
- Minuut stilte
- Reveille
Kranslegging (Koralen gespeeld door Brassband OKK)
Lament door Pipers van Interscaldes Pipes en Drums
Volksliederen Deelnemende Landen 1 Groot Brittanië 2 Belgie 3. Noorwegen
4 Frankrijk 5 Canada 6 Zuid Afrika
Dankwoord / Afsluiting
Wilhelmus door Brassband OKK
11.30 uur Monument achter de Vuurtoren (het gehele programma wordt in het Nederlands gesproken)
Start van de ceremonie
Woord van Welkom
Akte van herinnering
We gedenken alle burgers die zijn gestorven in de laatste maanden van 1944 in de Slag om de Schelde.
De mannen, de vrouwen, de kinderen, zij gaven allen hun leven zodat wij in vrede kunnen leven.
Wij zullen hun gift altijd koesteren.
Gezamenlijk gebed
Signaal door cornettist van OKK
- Last Post
- Minuut stilte
- Reveille
Kranslegging (Koralen gespeeld door Brassband OKK)
Dankwoord / Afsluiting
Wilhelmus door Brassband OKK
's Avonds om 20 uur: Optreden Blue Jeans Bigband in Westkapelle Herrijst.
Gepl. 26-10-2014
- Details
Aftrap Serious Request
Al vele jaren staat Nederland vlak voor kerst op zijn kop door Serious Request. Ook dit jaar weer, in de week van 18 tot en met 24 december, sluiten drie dj's van Radio 3FM zich op in een glazen studio op de Grote Markt in Haarlem. De dj's eten zes dagen niets en maken 24 uur per dag live radio en televisie. Ze roepen in die week zoveel mogelijk mensen op om in actie te komen om geld in te zamelen voor slachtoffers van armoede en oorlog. De eerste editie in 2004 bracht € 915.955 op voor de vluchtelingen in Darfur. Sindsdien zetten 3FM en het Rode Kruis elk jaar succesvol een stille ramp op de kaart. In 2013 werd een recordbedrag van € 12.302.747 opgehaald voor het terugdringen van het aantal kinderen dat sterft door diarree.
Een Zeeuws Glazen Huis in Oostkapelle heeft ook bijdragen geleverd aan deze landelijke actie. Na twee edities in Oostkapelle, wordt de actie in 2014 georganiseerd in Westkapelle. Het Glazen Huis komt te staan in de Zuidstraat bij Het Kasteel van Batavia. Inmiddels zijn er al veel acties in voorbereiding en heeft zich ook een groot aantal vrijwilligers aangemeld. Zaterdag 18 oktober 2014 werd bekendgemaakt welke dj’s zich in het Glazen Huis gaan opsluiten.De "gelukkigen" zijn Jordy Conté, Jeroen Burgs, Sander Willemse en (als tijdelijk vervanger van Jordy) André Theune.
De SR-dj's Jordy Conté, Jeroen Sander Willemse en Jeroen Burgs. Foto Izaäk Verkeste
In de PZC van maandag 20 oktober 2014 staat over SR-Westkapelle het volgende artikel van Henk Postma:
Nog twee maanden te gaan, maar Westkapelle warmde zich zaterdag al op. Horecazaak Kasteel van Batavia was volgelopen voor de bekendmaking van de vier dj’s die daar in de week voor kerst zes dagen vastend plaatjes draaien om zo veel mogelijk geld in te zamelen voor Serious Request. Westkapelle neemt daarmee het stokje over van Oostkapelle, waar de afgelopen twee jaren bedragen van 118.000 en 88.000 euro zijn ingezameld. Onder het motto ‘Handen af van onze meiden’ komt Serious Request dit jaar op voor vrouwelijke slachtoffers van seksueel geweld in oorlogs- en conflictgebieden.
In Westkapelle wordt er een Glazen Huis voor gebouwd tegen de gevel van Kasteel van Batavia. De dj’s die er hun intrek nemen zijn oudgedienden Jordy Conté uit Westkapelle en Jeroen Burgs uit Oostkapelle, en twee nieuwe gezichten: Sander Willemse uit Domburg en Jan Theune uitWestkapelle. De laatste is er bij gehaald om zijn dorpsgenoot Jordy Conté een tijdje te vervangen. Die moet namelijk twee dagen verstek laten gaan wegens werkzaamheden elders.
Er komt bij het Glazen Huis ook een evenemententent te staan. Het streven om zo veel mogelijk Walchenaren, en liefst ook andere Zeeuwen in beweging te krijgen, heeft inmiddels al veel weerklank gevonden. Nu al hebben meer dan vijftien bedrijven hun medewerking toegezegd en zijn tientallen geldinzamelingsacties in voorbereiding, vooral ook in Westkapelle zelf. Zo houdt voetbalvereniging De Noormannen op 11 december een sportquiz ten bate van Serious Request, heeft korfbalvereniging De Stormvogels een speculaaspoppenactie aangekondigd en hebben ook muziekvereniging OKK en het koor Exaudi toegezegd in actie te komen.
Op vrijdag 28 november vindt er een Noordse Wintermarkt plaats met een grote diversiteit aan kramen, met muziek, eten, drinken, vuurkorven, feestverlichting en een springkussen. De markt is van 15.00 tot 20.00 uur in de Noordstraat. Er is dan van alles te koop, van sieraden tot natuurproducten, van brocante tot bloemen, en van steigerhout tot mutsen, sjalen en etenswaren. Je kan er zelfs terecht voor een massage.
,,Gelukkig is Westkapelle nu ook besmet met het Serious Request-virus”, zei initiatiefnemer Hans Burgs van de twee vorige edities in Oostkapelle zaterdagavond bij het overdragen zijn ‘sleutel’ aan het organisatiecomité in Westkapelle. Dat gebeurde in het bijzijn van burgemeester Rob van der Zwaag, die nog maar weer eens opmerkte trots te zijn op het saamhorigheidsgevoel in de Veerse dorpen.
Zaterdag vonden in Westkapelle ook alvast een muziekquiz en een loterij plaats ten bate van de actie.
Gepl. 20-10-2014
- Details
Adrie Provoost neemt afscheid van Waterschap Scheldestromen
Adrie Provoost is een waterschapsman in hart en nieren. De geboren en getogen Domburger woont nu in Westkapelleen maar zijn hart ligt ook in Zeeuws Vlaanderen, waar hij jarenlang het waterschap diende. Hij maakte naam met een alternatief plan voor de ontpoldering van de Hedwigepolder en is nu nauw betrokken bij het experimentele kustversterkingsplan Waterdunen. Na de samenvoeging van de waterschappen kwam hij in dienst van het Waterschap Scheldestromen en daar neemt hij nu, bij het naderen van de pensioengerechtigde leeftijd, afscheid van.
Zoals ook al tijdens zijn werkzame periode, neemt Adrie volop deel aan het sociale leven, in Zeeuws Vlaanderen, in Domburg en ook in Westkapelle. Zo is hij onlangs toegetreden tot de traditionele heiploeg. Bij zijn eerste optreden als heier viel hij op doordat zijn costuum niet echt Westkappels, misschien zelfs meer Domburgs oogde. Ter gelegenheid van zijn afscheid kreeg hij dan ook een echte Westkappelse dijkwerkerspet en ook andere klederdrachtstukken.
In de editie Walcheren van de PZC hebben we over het afscheid van Adrie niets kunnen lezen. Maar in de editie Zeeuws Vlaanderen kwam hij wel aan het woord. De tekst van dit artikel van Martijn de Koning is:
Meer dan eenzijdige techneut
Adrie Provoost, bedenker van alternatief plan voor ontpoldering van Hedwige, neemt afscheid van het waterschap
"Als er meerdere belangen in het spel zijn, móet je water bij de wijn doen. De groene kant wil geen centimeter opschuiven. Daardoor verandert de Hedwigepolder straks in een bak blubber en zijn er alleen maar verliezers.”
Zo, die zit. Adrie Provoost mag dan met pensioen gaan, hij is niet te beroerd om - zoals hij zelf zegt - ‘een beetje te blijven prikkelen’. De waterschapsman heeft recht van spreken. Hij maakte immers jarenlang deel uit van die ‘groene kant’. Zo was hij onder meer voor¬zitter van natuurvereniging ’t Duumpje. „Ik heb ook milieubeheer gestudeerd. Ik wilde ook de andere kant kennen, de gevolgen van ons werk kunnen zien. Anders word je een eenzijdige techneut.”
Provoost, die deze week afscheid neemt bij waterschap Scheldestro¬men, was zijn hele werkzame leven bezig met waterkeringen. „In 1972, tijdens mijn eerste baan, stond ik al op het strand als uitvoerder bij een heibedrijf. We sloegen palen voor de kustversterking.”
Een jaar later kwam Provoost bij waterschap ’t Vrije van Sluis terecht. „Meteen bij de ‘zilte jongens’, die zich bezighielden met kustversterking en veiligheid. Een heel andere tak van sport dan dat van degenen die bijvoorbeeld waterwegen of wegen onder hun hoede hadden. Dat was toen al zo en nu nog steeds.”
Provoost kijkt met plezier terug op dik veertig jaar waterschap. Al blijft die Hedwige een zwarte bladzijde. Hij probeerde ontpoldering nog te voorkomen met een alternatief plan. Provoost kwam, als compensatie voor het uitdiepen van de Westerschelde, een paar jaar geleden met het idee voor een nieuw buitendijks schorren¬gebied in de Westerschelde. „Daar zouden alle natuurwaarden die in de Westerschelde voorkomen, een plaats krijgen. En het zou - en daar komt mijn eigen vak om de hoek kijken - ook voor minder golfslag op de dijk zorgen. Een vorm van natuurlijke kustversterking dus.” Het kabinet Balken¬ende (‘ook een nuchtere Zeeuw’) bleek geïnteresseerd. „Maar de natuurjongens bleven tegen en dreigden met juridische stappen. In Den Haag vonden ze dat risico te groot. Dus schoten ze dat plan uiteindelijk toch maar af.”
Provoost stoort zich eraan, zeker omdat de beweegredenen van de pro-ontpolderaars volgens hem niet zuiver zijn. „Ten eerste: de staat van de Westerschelde is ge¬woon goed. Dat is al jaren duidelijk. Compensatie is dus niet nodig. Daarnaast levert die ontpoldering geen herstel van bedreigde natuur op. De Hedwige wordt eerst een bak blubber, en daarna een rietveld. Op z’n best een vergroting van het Verdronken Land van Saeftinghe. Méér van hetzelfde dus.”
De hele gang van zaken verbaasde Provoost, omdat hij en zijn ‘Zwakke Schakel-team’ al jarenlang proberen om met alle betrokken partijen tot oplossingen te komen. Een succesvol, eerste voorbeeld daarvan was begin jaren negentig de aanleg van ‘Het Voorland van Nummer Eén’ tussen Hoofdplaat en Breskens. Provoost: „In Breskens werd Port Scaldis gebouwd, het hoge appartementencomplex direct aan het water. Daar verdween natuur. De initiatiefnemer heeft toen meebetaald aan nieuwe, buitendijkse schorrennatuur. Het was de eerste keer dat die methode werd toegepast.”
Provoost geniet van de manier waarop - onder zijn leiding - momenteel in West-Zeeuws-Vlaanderen de kust wordt versterkt. Daarbij wordt vaak ook de omgeving opgeknapt, of zelfs aangesloten bij bestaande plannen. Dat is goed te zien bij Waterdunen, waar kustversterking hand in hand gaat met de aanleg van een natuur- en recreatiegebied, en in Cadzand-Bad, waar het kustwerk, de aanleg van een jachthaven en opknappen van de openbare ruim¬te zelfs als één bestek werd uitbesteed. Alle plannen werden daar¬door goedkoper. „Eén plus één is drie, zeggen we hier vaak.”
Provoost, die na 33 jaar Oostburg een aantal jaar geleden verhuisde naar Westkapelle, verdwijnt niet uit het wereldje. Hij begint een adviesbureau op het gebied van kustversterking: Kustadvies Zeeland.nl.
Gepl. 4-10-2014
- Details
Pasfoto's, gemaakt door N. Flipse-Roelse in de periode 1940-1944
De Stichting Cultuurbehoud Westkapelle heeft de beschikking gekregen over de negatieven van pasfoto’s, die de bekende Westkappelse fotografe Neeltje Flipse-Roelse maakte vanaf 1940 in verband met de door de Duitse bezetters verplicht gestelde persoonsbewijzen. Na omzetting van de negatieven in digitale foto’s kwamen de gezichten van zo’n 600 vooroorlogse mensen voor de dag, soms zelfs hele families. Het merendeel is geïdentificeerd. Op deze website staat een alfabetische lijst van de gefotografeerden. Klik hier voor deze lijst in een pdf-versie.
Pasfoto 1940 van S.C. barones van der Feltz, echtgenote
van de toenmalige burgemeester A.F.C. de Casembroot
Afdrukken van de foto’s zijn voor belanghebbenden verkrijgbaar à € 2,- per foto. Informatie over of bestelling van foto's per e-mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Gepl. 19-9-2014